Intiem zijn met iemand betekent in de volksmond vaak hetzelfde als seks hebben met iemand. Maar klopt dat wel? Intimiteit en seksualiteit kunnen met elkaar verbonden zijn, maar dat hoeft niet. En het is zeker niet hetzelfde.
Intimiteit
Er kan geen intimiteit ontstaan, zonder eerst contact en verbinding te ervaren. Vanuit die verbinding kan intimiteit groeien. Je fysiek, mentaal en emotioneel kunnen en durven openen voor de ander. Via een blik, een gebaar, een woord kun je elkaar (aan)raken en (aan)geraakt worden. Intimiteit is een diep menselijk verlangen, waarbij er volledige aandacht voor elkaar is. Waarbij je elkaar wederzijds bevestigd in wie je werkelijk bent. Dat diepe, bevredigende gevoel van bevestiging is wat intimiteit oplevert.
Angst en vertrouwen
Je open stellen voor de ander, kan kwetsbaar voelen. Want als je iemand dichtbij laat komen kun je ook gekwetst of beschadigd worden. Die vrees kennen we allemaal en is de grootste ondermijner van intimiteit. Om intimiteit te kunnen ervaren, zal je bereid moeten zijn risico’s te nemen en de ander jouw vertrouwen te geven. Vertrouwen dat je niet beschadigd of gekwetst zult worden.
Dat is niet voor iedereen even gemakkelijk. Zeker als je al eens nare ervaringen hebt meegemaakt, verandert het vertrouwen naar de overtuiging dat de ander jouw vertrouwen kan beschadigen. Om dat te voorkomen ben je vaak geneigd een muurtje op te trekken of een masker op te zetten. Zo hoop je niet meer gekwetst te worden. Toch blijven de meeste van ons het verlangen naar intimiteit voelen, het verlangen om gezien en bevestigd te worden in wie wij zijn.
Intimiteit speelt zich op verschillende niveaus af. In vriendschappen of liefdesrelaties speelt intimiteit op gelijkwaardig niveau. Vanuit deze gelijkwaardige positie kan het verlangen naar seksualiteit groeien. Ook in ongelijkwaardige posities kan er sprake zijn van intimiteit. Denk bijvoorbeeld aan ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen, een leraar en leerling. Deze vorm van intimiteit vraagt door de ongelijkwaardigheid, een grote mate van verantwoordelijkheid voor de ‘oudere’. Wat laat ik van mijzelf zien ten dienste van de jongere? Wanneer hier verwarring over ontstaat lijdt dit bijna altijd tot beschadiging.
Seksualiteit
Wanneer er een verlangen ontstaat dat verder gaat dan intimiteit, een verlangen naar eenwording, dan kun je spreken van seksualiteit. Eenwording gaat niet alleen over de fysieke eenwording met de ander, maar ook over het gevoel van eenheid in en met jezelf. In contact zijn met je eigen lijf en daar ten volle van kunnen genieten, alleen of samen. Bij seksualiteit spelen gevoelens van zin, opwinding, genot en (levens)lust. Deze gevoelsaspecten van seksualiteit zijn van jou en van niemand anders. Je kunt dit samen met de ander beleven, maar ook alleen met jezelf.
Seksualiteit zou je kunnen zien als het ervaren van verlangen en genot in je lijf en seks zou je kunnen zien als de fysieke expressie daarvan.
Fijne en niet fijne seks
Seks kan ontzettend fijn en opwindend zijn. Toch lukt het niet iedereen om hier voluit van te kunnen genieten. Hierdoor kun je seksualiteit gaan vermijden of proberen te controleren. Soms lukt het helemaal niet (meer) om op een fijne manier te vrijen. De zin ontbreekt, je raakt niet (voldoende) opgewonden. Je blijft maar in je hoofd zitten en het lukt je niet om je over te geven aan het plezier en het gebot. Misschien ga je wel op slot, of ervaar je zelfs pijn tijdens of na het vrijen.
Een voorwaarde om fijne seks te kunnen beleven is weten wat je fijn vindt en wat niet. En dat je durft om jouw wensen en grenzen aan te geven. Mag het over jouw genot gaan of ben je steeds bezig met de ander? Is er ruimte om te spelen, te ontdekken en te genieten waarbij het orgasme een mogelijke uitkomst kan zijn.
Wanneer klaarkomen een doel op zich wordt, kan dat druk op jezelf en de ander leggen. Seks wordt dan een prestatie wat geleverd moet worden, in plaats van een fijne ervaring. Hoe werkt dit voor jou, kun jij volledig jezelf zijn tijdens seks?
Een rem op seksualiteit
Heb je het over seksualiteit, dan heb je het helaas ook over angst en schaamte. Heel erg lang was seksualiteit een taboe, daar sprak je niet over. Mede dankzij de invloed van de kerk. Genieten van seks hoorde niet en dat gold zeker voor vrouwen. Seksualiteit van de vrouw werd ontkent en weggestopt. Wist je dat de clitoris pas sinds 2021 in haar werkelijke vorm in de biologieboeken afgebeeld staat?
Dan hebben we nog de media die ons een bepaald beeld voorschrijft over seks en seksualiteit. Hoe je je moet gedragen, hoe je er uit hoort te zien, etc. Geen wonder dat we onzeker worden. En pas op voor SOA’s en zwangerschappen. En dan de dubbele moraal over jongens en meisjes wat seks betreft. Ben jij je bewust welke boodschappen jij hebt meegekregen vanuit de media, school, je ouders? Dit soort overtuigingen over seks en seksualiteit voeden de angst en schaamte. En die remmen de opwinding en het plezier in de seksualiteit.
Een andere rem op seksueel genot is stress. Gedoe op het werk, ziekte, financiële problemen of zorgen om de kinderen. Wanneer je stress-systeem volop aan staat, is er weinig ruimte om even ontspannen en fijn te vrijen. Je lijf staat in de overlevingsmodus, dus vrijen is voor je lijf geen prioriteit. Hoewel voor sommigen kan het ook omgekeerd werken en kan seks juist helpen om even te ontladen.
Negatieve ervaringen
Ook eerdere negatieve ervaringen met seksualiteit kunnen een rol spelen. Misschien heb je seksueel misbruik of geweld meegemaakt en staan de gevolgen van het trauma nog in de weg om weer van seksualiteit te kunnen genieten. Vaak zul je daar eerst mee aan de slag moeten. Daarna kun je weer opnieuw leren om de verbinding met je lijf voelen, weer gaan ontdekken wat je fijn vindt, hoe je je weer kunt openen voor de ander en daarbij jouw grenzen aan te geven.
En wellicht heb je nooit eerder fijne seks ervaren. Heb je nog nooit kunnen genieten van seks. Heeft het altijd pijn gedaan, of is er nooit aandacht geweest voor jouw opwinding en genot. Logisch dat je dan geen zin hebt om te gaan vrijen. Als je niet weet dat je chocola lekker vindt omdat je niet weet hoe dat smaakt, dan heb je ook nooit zin in chocola.
Hulp en steun
Het lijkt helaas nog steeds een taboe om het over seksuele problemen te hebben. Wanneer er vragen spelen rondom seksualiteit, kan het lastig zijn om dit met iemand te bespreken. Laat staan om hulp te vragen. En ja, het vraagt moed om die stap te zetten. Om je kwetsbaarheid, ongemak en schaamte te voelen en tóch uit te reiken. Maar weet, je bent niet de enige die hiermee worstelt. 1 op de 5 mannen en 1 op de 3 vrouwen hebben te maken met seksuele klachten. En van diegene die hierbij hulp zouden willen, zet uiteindelijk maar de helft daadwerkelijk de stap. (Bron: ggzstandaarden)
Niet alle seksuele klachten zijn op te lossen. Maar niet iedere klacht hoeft een probleem te zijn. Soms helpt een ander perspectief om een stapje verder te komen. De focus hoeft niet te liggen op seks, om seksuele hobbels glad te strijken. Het gaat namelijk over jou. En ook dat is vaak al spannend genoeg.
Intimiteit en seksualiteit in haptotherapie
Werken met intimiteit en seksualiteit in haptotherapie, gaat over het onderzoeken van je gevoelens en emoties, in de nabijheid van de ander. Intimiteit vraagt om je te openen voor contact en verbinding. Intimiteit en seksualiteit beginnen altijd bij jezelf. Bij je eigen lijf. De belangrijkste intieme relatie is tenslotte die met jouw eigen lijf. Hoe goed ken jij je eigen lijf? Raak je jezelf wel eens aan, weet je wat je fijn vindt? Kun je afstemmen op je eigen lijf?
Kun je verbinden met de ander, zonder het contact met jezelf te verliezen. Durf je te vertrouwen, in de wetenschap dat de ander je (opnieuw) kan kwetsen? Kun je voelen waar jouw muurtje staat en durf je daar wat stenen uit te halen?
Bij seksualiteit speelt contact met je eigen lijf en met name je bekkengebied een grote rol. Kun je daar naartoe voelen? Kun je voelen wanneer je je opent (voor de ander) en wanneer je sluit. Wat je opwindt en waar je van afknapt. Mag jouw seksuele energie vrijuit stromen of wordt het ergens geblokkeerd? Is er ruimte voor lust, begeerte, genot? Hoe draag jij je lijf, je borsten, je geslacht?
Samen kijken we naar de manier waarop seksualiteit een rol speelt in jouw leven. Welke aannames en overtuigingen heb je hierbij en hoe vertaalt zich dat in jouw lijf. Waar stagneert het, wat heb je nodig om los te laten en op welke manier kun je weer verbinding maken met je eigen lijf.
N.B. In haptotherapie gaat het over onderzoeken en bewustwording van jouw gevoelens omtrent intimiteit en seksualiteit, maar hierbij worden nooit seksuele handelingen toegepast. Ook wordt er niet bewust toegewerkt naar opwinding en lustgevoelens of bevrediging daarvan.